20 jaar EXIT: van opstand naar festival

Aankomende zomer, van 8 t/m 11 juli, vindt van EXIT 2.0 plaats: het 20-jarige jubileum van EXIT Festival. En dat is een feestje waard! Nu is dit grootste festival van de Balkan, met de prestigieuze European Festival Award voor ‘Major Festival’ op zak en één van de mooiste festivallocaties van Europa, een absolute must go voor elke festivalganger. Maar vergeet ook zeker niet de bijzondere ontstaansgeschiedenis van het festival. Want wist jij dat EXIT 20 jaar geleden ontstond uit een studentenprotest?

Terug in de tijd…

We nemen je mee naar 2000. Servië is in de ban van het communisme en de Servische president en dictator Slobodan Milošević is aan de macht. Door strenge sancties van de Verenigde Naties, een zware economische inflatie, streng gecontroleerde media en de regeringspropaganda die Milošević inzet om burgers te beïnvloeden, raakt Servië steeds verder geïsoleerd van de rest van de wereld. Met de Joegoslavische verkiezingen in aanloop, besluiten drie studenten om in opstand te komen tegen het regime van Milošević.

Dušan Kovačević, Bojan Bošković en Ivan Milivojev organiseren in het universiteitspark van Novi Sad een 100 dagen durend studentenprotest. Het doel? Jongeren verenigen en motiveren om het bestuur van Milošević omver te werpen. Met muziekoptredens, tentoonstellingen, filmvertoningen en theater, roepen de drie initiatiefnemers bezoekers op om te stemmen voor een uitweg – en dus tegen Milošević. Het festival krijgt de naam Exit Zero en met de slogan “Exit out of ten years of madness”. verwijzen de initiatiefnemers naar de Milivojev-jaren.

Milošević-regim omvergeworpen

48 uur nadat het festival is geëindigd, openen de stembussen en wordt Milošević verslagen. Niet veel later heft de VN de sancties tegen Servië op, waardoor na een decennium weer internationale acts en media worden toegelaten in Servië. Kovacevic, Bošković en Milivojev grijpen deze kans aan om Servië open te stellen voor de rest van de wereld. EXIT 2001, de tweede editie van EXIT Festival, is een feit en vindt plaats op de huidige locatie: het magische Petrovaradin Fort in Novi Sad. Met de bijdrage van Servische radio-omroepen slaat het festival een professionaliserings- en commercialiseringsslag, waarbij het sociale karakter van het festival behouden blijft.

Nu, 21 jaar verder, wordt EXIT Festival nog altijd beschouwd als een uniek onderdeel van een bredere beweging – genaamd State of EXIT – die het leven in Servië en de wijdere regio wil veranderen. Het festival staat daarom ook elk jaar in het teken van een thema, variërend van vrijheid en liefde tot mensenhandel en LGBTQ-rechten. Inmiddels heeft menig grote artiest de podia van EXIT betreden, en ontving het festival tijdens de laatste editie in 2019 een recordaantal bezoekers van 200.000 festivalgangers uit 90 verschillende landen. 

EXIT 2.0: jubileumeditie

Verwacht veel van aankomende editie. De festivalorganisatie heeft al te kennen gegeven groots uit te pakken en de line-up liegt er niet om. Zo pronken David Guetta, DJ Snake, Paul Kalkbrenner al op het affiche. Benieuwd wie er nog meer komen? Bekijk dan de festivalpagina van EXIT Festival. Ben jij enthousiast geworden en wil je het liefst gelijk je ticket boeken? Dan vind je hier meer informatie.